Pandemide obezite süratle yaygınlaşıyor!
Dikkat! Ameliyat sonrası ‘kilo almam’ niyeti yanlış!
Modern çağın en kıymetli sıhhat meselelerinden biri olan obezite dünyada olduğu üzere ülkemizde de süratle yaygınlaşıyor. Acıbadem Üniversitesi Tıp Fakültesi Genel Cerrahi Anabilim Kısmı Öğretim Üyesi ve Acıbadem Maslak Hastanesi Genel Cerrahi Uzmanı Prof. Dr. Tayfun Karahasanoğlu, bilhassa son iki yıldır Covid-19 pandemisinden ötürü konutta geçirilen müddetin artması, fizikî hareketsizlik ve sıhhatsiz beslenme nedeniyle obezitenin çocuk ve yetişkin her yaştan kişiyi çok daha fazla tehdit eder hale geldiğini söylüyor. Obezite cerrahisi hakkında toplumda gerçek sanılan birtakım yanlışların da bu hastalığın görülme sıklığının artmasına yol açtığını belirten Prof. Dr Tayfun Karahasanoğlu, hakikat bilinen 9 yanlışı anlattı, kıymetli ikazlar ve tekliflerde bulundu.
Ben kilomla barışığım, ameliyata hiç gerek yok. Hele pandemide asla!: YANLIŞ!
DOĞRUSU: Obezite hayat mühletini ve hayat kalitesini bariz olarak düşürür. Üstelik obez olan ya da obeziteye bağlı diyabet yahut kardiyovasküler hastalığı olan bir hasta Covid-19 olduğunda sonuçlar çok daha berbattır. Bu nedenle bu hastalardaki tedavi gerçek bir zamanlamayla multidisipliner bir takım tarafından yanlışsız teknikle gerçekleştirilmelidir.
Obezite yalnızca estetik bir meseledir: YANLIŞ!
DOĞRUSU: Birtakım insanlara nazaran obezite yalnızca estetik bir meseledir. Bu çok yanlış bir niyettir. Zira obezite çok önemli bir hastalıktır. Obeziteye bağlı ortaya çıkan diyabet, hipertansiyon, kalp ve damar hastalıkları, uyku apnesi, kanser ve depresyon üzere birçok sorun nedeniyle obez hastaların ömür müddeti ve hayat kaliteleri olumsuz etkilenmektedir. Halbuki fazla kilolardan ve tüm bu hastalıklardan kurtulmak mümkündür.
Obezite bir irade meselesidir. Hasta isterse zayıflayabilir: YANLIŞ!
DOĞRUSU: Birçok hastaya ailesi ve etrafı bu gözle bakar. Halbuki şu gösterilmiştir ki; hastanın kilosu arttıkça ve hastanın bu fazla kiloda kaldığı müddet uzadıkça hastanın kalıcı zayıflama bahtı azalır. Bilhassa beden kitle indeksi 35 hatta 40’ın üzerine çıkan ve bu müddette bir yıldan uzun mühlet kalan hastaların büyük bir kısmının irade, psikoterapi, akapunktur, diyet, egsersiz vb sistemlerle kalıcı zayıflama talihi maalesef çok azdır.
İsteyen herkes obezite ameliyatı olabilir: YANLIŞ!
DOĞRUSU: Prof. Dr. Tayfun Karahasanoğlu, obezite ameliyatlarının yanlışsız grupla, hakikat hastaya, gerçek prosedürle uygulandığında birçok hastada sonucun eksiksiz olduğunu belirtirken, bunun zıddı durumlarda ise çok önemli sıkıntılara neden olabildiğini belirterek şöyle konuşuyor: “Bu nedenle tüm dünyada obezite cerrahisinin aşikâr kriterlere uyularak uygulanması önerilmektedir. Bu kriterlere nazaran; beden kitle indeksi 40’ın üzerinde olanlar, beden kitle indeksi 35-40 ortası olup obeziteye bağlı diyabet, hipertansiyon üzere önemli meseleleri olanlar, 15-65 yaş ortasındakiler, en az bir yıldan beri beden kitle indeksi 40’ın üzerinde olup diyetisyen nezaretinde en az iki defa diyetle zayıflamaya çalışan fakat başarılı olamayanlar cerrahi adaylarıdır . Bununla birlikte hastalar bu kriterlere uygun olsa da, kronik alkol yahut unsur kullanımı alışkanlığının bulunması, önemli psikiyatrik sorun yahut yeme bozukluğu olması, ameliyat konusunda hastanın isteksiz olması üzere problemlerden birinin bile olması halinde hastaya obezite cerrahisi uygulanmaz.”
Ameliyata gerek yok. Yağ aldırma ile kilo sıkıntımı çözerim: YANLIŞ!
DOĞRUSU: Prof. Dr. Tayfun Karahasanoğlu “Obezite tedavisinde birçok yol kullanılmaktadır. Bunlar çoğunlukla birbirinin alternatifi değil, tamamlayıcısıdır. Çok fazla kilosu olmayan hastaların tedavisine natürel ki rejim, egsersiz, hayat üslubunun değiştirilmesi üzere prosedürlerle başlamak gerekir. Kilo biraz daha arttığında endokrinolog teklifiyle medikal tedavi ve tahminen endoskopik teknikler de eklenebilir. Lakin bu tedavi yaklaşımı tüm hastalar için yanlışsız değildir. Mesela, en az iki yıldan beri beden kitle indeksi 45 olan, 1.60 uzunluğunda 115 kg yükündeki bir hastada bu prosedürler çoğunlukla faydalı olmaz. Hatta önemli antrenman sonucu kalp hastalıkları riski artabilir. Bu nedenle obezite tedavisi multidisipliner bir grup işidir. Her hasta bağımsız olarak kıymetlendirilerek hasta için en uygun tedavi tekniği seçilmelidir” diyor.
Her hasta için en uygun ameliyat tüp mide ameliyatıdır: YANLIŞ!
DOĞRUSU: Obezite cerrahisinde bilhassa son on yıl içerisinde tüm dünyada en sık tercih edilen formül sleeve gastrektomi (tüp mide) süreci olmuştur. Günümüzde dünyada obezite nedeniyle ameliyat edilen hastaların yarısından birçoklarına bu süreç yapılmaktadır. Sürecin bu kadar yaygınlaşmasının ana nedenleri; öbür obezite ameliyatlarına nazaran teknik olarak daha kolay bir süreç olması, hasebiyle komplikasyon oranının daha düşük olması, ek sıhhat problemleri olan hastalarda daha itimatla yapılabiliyor olması ve sürecin uzun periyot sonuçlarının kabul edilebilir olmasıdır. Lakin hastanın yaşı, cinsiyeti, beden kitle indeksi, eşlik eden hastalıkların varlığı, yeme alışkanlıkları vb faktörler de ameliyat seçimini etkileyeceği için ‘her hastada kesinlikle tüp mide ameliyatı kesin yarar sağlar’ fikri hakikat değildir.
Ameliyat sonrası tekrar kilo almam: YANLIŞ!
DOĞRUSU: Prof. Dr. Tayfun Karahasanoğlu “Obezite cerrahisi sonrasında kimi hastalar gereğince kilo veremediği üzere (ameliyattan 18 ay sonra fazla kilonun yüzde 50’sinden azını kaybetmek), birtakım hastalar da yıllar geçtikçe tekrar kilo almaya başlar. Bu hastalarda varsa obeziteye bağlı gelişen diyabet, hipertansiyon vb önemli sorunlar ameliyat sonrası ya düzelmez ya da bir mühlet düzelip hasta tekrar kilo almaya başladığında yine ortaya çıkar. Bu üzere sorunlar nedeniyle yine ameliyat olma oranı ortalama yüzde 20’dir. Bu durum bir çok faktöre bağlı olabilir. Örneğin; tüp mide ameliyatında gereğinden daha büyük bir mide bırakılması yahut midenin fundus ismi verilen yemek borusuna yakın kısmının yetersiz çıkarılması üzere sorunlar bu duruma neden olabileceği üzere bazen ana sorun, hastanın ömür hali ile alakalı sorunlardır yani hastanın diyet alışkanlığının değişmesi, yeme bozuklukları, fizikî aktivitenin bırakılması ve denetimsiz ruhsal sorun tekrar kilo alımını hızlandırabilir.”
Ameliyata karşın tekrar kilo aldım, artık tahlili yok: YANLIŞ!
DOĞRUSU: Obezite tedavisinde en sık kullanılan usuller olan davranış tedavisi, diyet, egsersiz, antiobezite ilaçlar (iştah kesiciler), psikoterapi ve endoskopik sistemler bu hastalarda da denenebilir. Bu süreçler ikinci bir ameliyat gereksinimini ortadan kaldırmak için denense de bu hastalarda muvaffakiyet oranları epey düşüktür. Bu nedenle birçok hastada ikinci bir ameliyat (yeniden sleeve, gastrik bypass, BPD-duodenal switch ve SADI gibi) gerekebilir. Bu çeşit ikinci cerrahi süreçler birinci ameliyatlara nazaran hem teknik olarak daha zordur hem de daha fazla morbiditeye neden olabilir. Lakin, güzel merkezlerde, gerçek bir takımla bu süreçler inançla yapılabilir.
Obezite cerrahisi sonrası birçok hastada vefat kaçınılmazdır: YANLIŞ!
DOĞRUSU: Prof. Dr. Tayfun Karahasanoğlu “Gerek hastalığın daha yeterli anlaşılması, gerek hastalığın tedavisindeki ilerlemeler nedeniyle obezite ameliyatları sonrasında vefat oranı yıllar içerisinde uygun merkezlerde besbelli olarak düşmüştür. Üstelik çalışmalar şunu göstermiştir ki; önemli obezite nedeniyle ameliyat edilen hastalardaki vefat riski, tedavi edilmeyen yahut ilaç tedavisi ile tedavi edilenlere nazaran daha düşüktür. Bu nedenle bugün şunu rahatlıkla söyleyebiliriz ki; obezite cerrahisi uygun merkezlerde, profesyonel bir takım tarafından multidisipliner bir yaklaşımla inançla yapılabilir” diyor.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı